Ebbe Rost van Tonningen hield op donderdagavond 26 september 2019 een lezing over zijn boek: Politiek weerbericht De Bilt, code oranje. Hij beschreef 20 jaar gemeentepolitiek. In de zaal van De Bilthovense Boekhandel luisterden 60 mensen geboeid naar zijn verhaal met Bart van Gerwen als gespreksleider.

Het ging niet alleen over de gemeente De Bilt want de politiek in deze gemeente heeft diverse overeenkomsten met andere gemeenten. Ebbe liet zien hoe in 15 jaar de gemeente De Bilt ca 40 miljoen euro armer was geworden. De achtereenvolgende coalities van 2006 t/m 2018 kwamen niet tot een zorgvuldige fundering en begroting voor een coalitieakkoord. Onder andere door het ontbreken van een goede analyse, een duidelijk visie en een goede planning ontstonden financiële tegenvallers. Rost van Tonningen gaf aan op welke punten het gemeentebestuur niet effectief was en niet doelgericht. De oordeel van burgers over de gemeente is met een rapportcijfer van 5,4 voor het participatiebeleid niet voldoende. Voor de diensten van balie, loket en telefoon daarentegen scoort de gemeente daarentegen een 7,5 of hoger.

Ebbe geeft in zijn boek aanbevelingen. Het bestuurssysteem van de gemeente is niet meer van deze tijd, niet toekomstbestendig. Ebbe ziet meer in een gemeenteraad die als Raad van Toezicht functioneert. De gemeenteraad wordt overvraagd in de kaderstellende taak. Een steeds meer versnipperde gemeentebestuur -11 fractie voor 27 gemeenteraadsleden!- loopt meer en meer achter de feiten aan. Van Tonningen geeft in zijn boek een aantal suggesties om tot een effectief gemeentebestuur te komen.

Er werden na afloop van zijn verhaal diverse vragen gesteld. Waar is het geld aan besteed? Wie oefent de control uit op de gemeente? Is de gemeente op weg naar een artikel 12 gemeente, d.w.z dat zij onder curatele wordt gesteld? Moet een gemeente niet verder vooruit kijken? Veel kritiek kwam er op het participatiebeleid van de gemeente.

Een persoonlijke vraag aan Ebbe: zou hij anders hebben gehandeld in de gemeenteraad als hij de kennis van nu had gehad. Ebbe gaf volmondig toe dat het hem in onvoldoende mate was gelukt om bruggen te slaan. En zou daar nu anders mee zijn omgegaan. Het boek heeft hem geholpen om meer begrip voor anderen te ervaren.

De mensen gingen met een tevreden gevoel naar huis. Ebbe kreeg na afloop direct het volgende commentaar:
“Jij kunt echte verhalen vertellen. Met ernst, humor, grapjes, maar ook met de nare dingen die gezegd moeten worden. Jij hebt weer een boekje van jouw hand aan de wereld laten zien.”

(Kopen van het boek kan via De Bilthovense Boekhandel in Bilthoven)

Verslag: Henk van de Bunt